Kalp damarı patlaması nedir?

Kalp damarı patlaması, tıbbi olarak genellikle "aort anevrizması rüptürü" veya "koroner arter rüptürü" gibi terimlerle ifade edilen, hayatı tehdit eden ciddi bir tıbbi durumdur. Bu durum, kalbi besleyen damarlardan birinin veya ana atardamar olan aortun duvarında zayıflama veya balonlaşma (anevrizma) sonucu yırtılmasıyla ortaya çıkar. Patlama, ani ve şiddetli kanamaya neden olarak hızlı müdahale gerektirir; aksi takdirde ölümcül olabilir.

Kalp damarı patlamasının temel nedenleri şunlardır:

• Ateroskleroz (damar sertleşmesi): Damar duvarlarında yağ birikmesiyle zayıflama.
• Yüksek tansiyon: Sürekli basınç, damar duvarlarını zorlayarak yırtılma riskini artırır.
• Genetik faktörler: Aile öyküsü veya bağ dokusu hastalıkları (örneğin, Marfan sendromu).
• Travma: Göğüs bölgesine alınan şiddetli darbeler.
• Enfeksiyonlar veya inflamasyon: Damar duvarını zayıflatan durumlar.
• Sigara kullanımı ve obezite: Damar sağlığını olumsuz etkileyen faktörler.

Belirtiler aniden ortaya çıkabilir ve şunları içerir:

• Göğüste veya sırtta şiddetli, yırtılma hissi veren ağrı.
• Nefes darlığı, baş dönmesi veya bayılma.
• Terleme, hızlı kalp atışı ve soluk cilt.
• Kan basıncında düşüş ve şok belirtileri.

Tanı için acil tıbbi değerlendirme gerekir; ultrason, BT taraması veya anjiyografi kullanılır. Tedavi acil cerrahi müdahaleyi içerir:

• Cerrahi onarım: Yırtılan damarın onarılması veya greft (yapay damar) yerleştirilmesi.
• Endovasküler prosedürler: Minimal invaziv yöntemlerle stent uygulaması.
• İlaç tedavisi: Tansiyon kontrolü ve ağrı yönetimi için kullanılır.

Kalp damarı patlamasını önlemek için:

• Düzenli check-up yaptırın, özellikle yüksek risk grubundaysanız.
• Sağlıklı beslenin, sigaradan kaçının ve tansiyonunuzu kontrol altında tutun.
• Stresi yönetin ve fiziksel aktiviteyi ihmal etmeyin.

Kalp damarı patlaması acil bir durumdur; belirtiler hissedildiğinde derhal 112'yi arayın. Erken müdahale, hayatta kalma şansını önemli ölçüde artırır.